ایران چگونه در جنگ کریدورها پیروز می شود؟ | جایگاه ایران در این جنگ کجاست؟

موقعیت ژئوپلتیک ایران، نقش‌آفرینی فعال در حوزه کریدورهای ترانزیتی را به یکی از ظرفیت‌ها و فرصت‌های راهبردی پیش روی ایران تبدیل کرده‌است.

ایران روسیه و چین

همشهری آنلاین گروه سیاسی: سید یحیی صفوی، دستیار و مشاورعالی فرمانده معظم کل قوا روز دوشنبه طی سخنانی با اشاره به اینکه «جنگ کریدورها»، میدان تازه‌ای برای نقش‌آفرینی راهبردی ایران است، تاکید کرد ایران می‌تواند با تکیه بر ظرفیت مردمی، امنیت و توسعه پایدار، نقش محوری در این عرصه ایفا کند.

این درحالی است که طی سال‌های اخیر و با توجه به تحولات منطقه‌ای و بین‌المللی جاری، نقش‌آفرینی ایران در حوزه کریدورها، به موضوعی مورد توجه برای رسانه‌ها و تحلیلگران تبدیل شده‌است و همچنان در کانون توجه قرار دارد.

کریدورها به زبان ساده

  • تعریف: کریدورهای ترانزیتی به مسیرهای راه‌آهن، جاده، مسیرهای دریایی یا ترکیبی از اینها گفته می‌شود که چند کشور را به هم وصل می‌کنند و مسیر تبادلات کالا، انرژی و مسافر را تسهیل می‌کنند.
  • اهداف:
  1. کاهش هزینه و زمان
  2. فراهم کردن جایگزین برای مسیرهای متداول
  3. افزایش دسترسی به بازارها
  4. کمک به کشورهای محصور در خشکی
  5. تقویت نقش کشورهای ترانزیتی
  6. تاثیرگذاری بر تحولات ژئوپلتیک منطقه‌ای و جهانی
  • اهمیت: در دهه‌های اخیر و با توجه به تحولات ژئواکونومیک و ژئوپلتیک مانند کلان‌پروژه «یک کمربند – یک جاده» چین و همچنین یکجانبه‌گرایی روزافزون غربی در ساختار نظام بین‌الملل، این مسیرها اهمیت فزاینده‌ای پیدا کرده‌اند.
  • مزیت: کشورهایی که در مسیر کریدورها قرار دارند، می‌توانند از طریق ترانزیت و ارائه خدمات لجستیکی، موقعیت ژئواکونومیک خود را به بستری برای کسب درآمد، افزایش نفوذ منطقه‌ای و توسعه زیرساخت‌ها تبدیل کنند.
  • مفهوم جنگ کریدورها: «جنگ کریدورها» یعنی رقابت میان مسیرها و کشورها برای جذب بار، تامین زیرساخت، تعیین تعرفه، انتخاب مسیرهای مطلوب‌تر و… و کشورها می‌کوشند سهم خود را از ترانزیت افزایش دهند و از حذف شدن یا دور زده شدن‌شان جلوگیری کنند.

جایگاه ایران کجاست؟

  • موقعیت ایران: ایران هم به خلیج‌فارس، دریای عمان و اقیانوس هند دسترسی دارد و هم از شمال به دریای خزر و کشورهای قفقاز و آسیای میانه متصل است.
  • مزیت ویژه: موقعیت جغرافیایی و دسترسی به آبراهه‌های بین‌المللی، ظرفیت‌های ویژه‌ای برای تبدیل ایران به هاب ترانزیتی منطقه‌ به‌وجود آورده‌است.

۱

کریدور شمال جنوب

  • این کریدور که توافق اولیه آن میان ایران، روسیه و هند به امضاء رسیده و برخی دیگر از کشورها نیز در آن حضور دارند، زمینه‌ساز کاهش زمان و هزینه حمل و نقل کالا از هند و خلیج‌فارس به روسیه و اروپا از مسیر ایران خواهد شد. ایران یکی از مسیرهای کلیدی این کریدور است و جابه‌جایی سالانه تا ۶۰ میلیون تن بار از این کریدور از جمله هدف‌گذاری‌های انجام شده است.
  • مزیت: مزیت عمده این مسیر برای ایران این است که از مسیر دریای سوئز کوتاه‌تر است و می‌تواند ایران را به هاب ترانزیتی تبدیل کند.

۲

کریدور شرق غرب

  • هدف اصلی این کریدور، اتصال چین و آسیای مرکزی به خلیج‌فارس یا اروپا از مسیر ایران است. یکی از اجزای ایران کریدور، مسیر اسلام‌آباد، تهران و استانبول است که ایران، پاکستان و ترکیه در سپتامبر ۲۰۲۵ توافق کردند آن را احیا کنند. براین اساس ایران آماده ارائه امکانات به کشورهای محصور در خشکی عضو «اکو» تا از طریق ایران به آب‌های آزاد دسترسی داشته باشند.
  • مزیت: اهمیت ویژه این کریدور برای ایران، علاوه بر درآمدهای تجاری و حمل‌ونقلی آن، ارتقای نقش راهبردی ایران در مناسبات منطقه‌ای است، آن‌هم به دلیل ایفای نقش پررنگ در اتصال شرق به غرب، آسیای مرکزی به خلیج‌فارس و همچنین اروپا به خلیج‌فارس.

ایران چه فرصت‌هایی دارد؟

موقعیت ژئوپلتیک ایران، فرصت‌های ویژه‌ای را به‌منظور بهره‌گیری از فرصت‌های کریدوری برای کشور فراهم کرده‌است که در ادامه به برخی از آنها اشاره می‌شود:

  1. افزایش نفوذ منطقه‌ای
  2. ایجاد سازوکارهای منطقه‌ای برای عبور از سد تحریم‌ها
  3. تبدیل شدن به هاب ترانزیت منطقه‌
  4. درآمد ارزی از ترانزیت و خدمات لجستیک
  5. توسعه زیرساخت‌های داخلی
  6. کمک به کشورهای محصور در خشکی

ملاحظات راهبردی

با وجود اینکه ایران به عنوان بازیگری با ظرفیت‌های فراوان و چندوجهی در حوزه کریدورها شناخته می‌شود، اما کارشناسان معتقدند برای رسیدن به نقطه مطلوب دراین زمینه، باید به چند نکته مهم توجه کرد، از جمله

  1. افزایش رقابت‌پذیری با مسیرهای جایگزین و بهبود وضعیت در حوزه‌های چندگانه مانند کیفیت خدمات لجستیکی و…
  2. ضرورت افزایش ظرفیت‌های فعلی ترانزیتی در ایران برای دستیابی به اهداف راهبردی از جمله جابه‌جایی سالانه۶۰ میلیون تن از مسیر ایران
  3. برنامه‌ریزی ترکیبی برای بهبود وضعیت زیرساخت‌ها در حوزه‌های مختلف و سرعت دادن به اجرای پروژه‌های کلیدی زیرساختی
  4. تنوع‌بخشی به شرکا باهدف تضمین سهم ایران در رقابت‌های کریدوری
  5. توجه ویژه به بهبود فرایندهای گمرکی، تسهیل عبور مرزی و هوشمندسازی لجستیکی
  6. تضمین امنیت مسیر و زیرساخت‌ها
  7. نقش‌آفرینی پررنگ تر در چارچوب سازمان‌های بین‌المللی از قبیل «شانگهای»، «بریکس»، «اتحادیه اقتصادی اوراسیا، اکو و…

کد خبر 989546 منبع: همشهری آنلاین

  • درخواست عجیب دبیرکل حزب‌الله از اسرائیل

  • اکنون زمان عقب‌نشینی یا انفعال نیست | بقائی: ما به سازمان ملل متحدی ایمان داریم که…

  • پارادوکس خلع سلاح غربی! /چگونه با شعارهای بشردوستانه می‌خواهند مردم مقاومت را تسلیم کنند؟

  • حزب‌الله؛ یکسال پس از آمدنِ‌ شیخ مجاهد/ جانشین نصرالله چه دستاوردی برای مقاومت اسلامی لبنان داشت؟

  • ایران چگونه در جنگ کریدورها پیروز می شود؟ | جایگاه ایران در این جنگ کجاست؟

  • میراث یکساله شیخ مقاومت

  • افغان‌ها به خط شدند + ویدئو | صف‌های هزارنفری مقابل کنسولگری ایران در هرات | کارگر افغان: ویزا بدهید برویم ایران کار کنیم!

  • ببینید سربازان اسرائیلی چه چیزهایی در خانه‌های غزه جا گذاشته اند + ویدئو

  • عروسی تبدیل به جنگ شد؛ شلیک آرپی‌جی در مراسم ازدواج ! + ویدئو

  • ماجرای حمله به خانه نتانیاهو ؛ کل خانه را زدیم نه اتاق خوابش را! | مختصات دقیق خانه از کجا آمد؟

  • چه کسی مانع انحلال بانک آینده بود؟

  • مجازات عامل پنالتی‌های استقلال | نمی‌خواهم حرفی بزنم که بازیکنم را از دست بدهم

  • درخواست عجیب دبیرکل حزب‌الله از اسرائیل

  • ببینید سربازان اسرائیلی چه چیزهایی در خانه‌های غزه جا گذاشته اند + ویدئو

  • ماجرای فرار مسئولین؛ مقامات عالی‌رتبه یکی پس از دیگری ایران را ترک می‌کنند| دلایل شکست عملیات سایبری «فرار از زندان» اسرائیل در ایران

  • درخواست عجیب دبیرکل حزب‌الله از اسرائیل

  • کولاک طارمی در دربی یونان؛‌ +‌ویدئو |‌ دو لقب جدید برای ستاره ایرانی

  • عروسی تبدیل به جنگ شد؛ شلیک آرپی‌جی در مراسم ازدواج ! + ویدئو

  • افغان‌ها به خط شدند + ویدئو | صف‌های هزارنفری مقابل کنسولگری ایران در هرات | کارگر افغان: ویزا بدهید برویم ایران کار کنیم!

  • فوری؛ سقوط یک جنگنده و یک بالگرد آمریکا؛ نشانه ای از درگیری وجود دارد؟ | توضیحات نیروی دریایی آمریکا

  • تشکر عجیب یک بازیکن پرسپولیسی بابت اخراج وحید هاشمیان + عکس

  • ماجرای حمله به خانه نتانیاهو ؛ کل خانه را زدیم نه اتاق خوابش را! | مختصات دقیق خانه از کجا آمد؟

  • سرمربی پرسپولیس برابر تراکتور مشخص شد

  • 9 دلیل اهمیت کریدور شمال – جنوب برای ایران | 4 پروژه کلیدی در دستورکار چیست؟

  • تاجیکستان هم به پویش ترانزیت از ایران پیوست |تلاقی کریدور شمال – جنوب با شاهراه شرق – غرب

  • پروژه آمریکایی-عبری که با یک موشک نقطه‌زن ایران نابود شد + نقشه و جزئیات

  • نقش اول ایران در کریدورسازی شانگهای | کریدور ریلی شرق به غرب، به جنوب ایران متصل می شود

  • راه‌اندازی کریدور خلیج فارس-دریای سیاه در دستور کار تهران-ایروان/ از تنوع‌بخشی به مسیرهای ارتباطی ایران تا توسعه حمل‌ونقل چندوجهی

  • آیا جنگ کریدوری در منطقه راه افتاده است؟