عکس‌دار کردن شناسنامه نوجوان صرفا با حضور پدر ممکن است؟
برخی دفاتر پیشخوان دولت برخلاف مقررات، حضور پدر را برای عکس‌دار کردن شناسنامه الزامی می‌دانند و مادران را از حق قانونی‌شان محروم می‌کنند.
خبرگزاری مهر، گروه جامعه؛ در برخورد با بسیاری از کژکارکردها و موانع در جامعه نخستین مسئله‌ای که به ذهن می‌رسد، خلأهای قانونی است؛ جاهایی که قانون یا سکوت کرده یا تبعیض‌آمیز عمل می‌کند. با این حال، بخش قابل‌توجهی از چالش‌ها در عرصه‌های اجتماعی و اداری، نه از نبود قانون بلکه از اجرای سلیقه‌ای و تفسیرهای شخصی ناشی می‌شود. در بسیاری از موارد، «قوانین نانوشته» یا برداشت‌های غیررسمی جای قانون را می‌گیرند و به مرور به رویه‌ای پذیرفته‌شده بدل می‌شوند.
در برخی دستگاه‌های اجرایی، تصمیم‌های فردی، باورهای فرهنگی، ترس از «اشتباه کردن» و یا حتی سستی در کار گاه به‌جای متن قانون می‌نشینند و مسیر اجرای صحیح مقررات را تغییر می‌دهند. این روند به تدریج نوعی «قاعده غیررسمی» می‌سازد که نه در قانون نوشته شده و نه قابل پیگیری قضائی است، اما در عمل، همان اثر یک قانون الزام‌آور را دارد. نتیجه آن است که شهروند، به جای اتکا به قانون، ناچار می‌شود با برداشت‌ها و سلیقه‌های شخصیِ مجریان مواجه شود؛ وضعیتی که نه شفاف است و نه قابل پیش‌بینی. این مسئله در مورد زنان و مادران در جامعه نمود بیشتری دارد.
وقتی اجرای سلیقه‌ای قانون، حق مادران را محدود می‌کند
به عنوان نمونه، برخی از مدارس دولتی در تهران از ارائه پرونده تحصیلی دانش‌آموزان به مادران خودداری می‌کردند و تنها شرط اعطای کارنامه و پرونده تحصیلی را مراجعه پدر اعلام کرده بودند، در حالی که طبق اعلام وزارت آموزش و پرورش اقدام این مدارس منطبق با هیچ قانون یا مقرره مشخصی نیست و در آئین‌نامه اجرایی مدارس نیز مطلبی دال بر عدم تحویل پرونده تحصیلی دانش‌آموزان به مادران وجود ندارد.
مشابه همین مسئله در موضوع عکس دار کردن شناسنامه نوجوانان در مواجهه مادران به دفاتر پیشخوان بسیار رخ می‌دهد. برخی بانوان هنگام مراجعه به دفاتر پیشخوان دولت برای عکس‌دار کردن شناسنامه فرزندشان با پاسخی غیرقانونی مواجه می‌شوند؛ کارمند مربوطه اعلام می‌کند که انجام این کار تنها با حضور پدر ممکن است و مادر نمی‌تواند برای این امر اقدام کند. در حالی که چنین شرطی در هیچ مقرره‌ای وجود ندارد. این دست نمونه‌ها نشان می‌دهد که مسئله اصلی همیشه فقدان قانون نیست، بلکه گاه حضور قواعد نانوشته‌ای است که در سایه بی‌اطلاعی عمومی، خود را به‌جای قانون تحمیل می‌کنند.
بر این اساس بررسی قانون در این زمینه و ارائه راهکار در صورت برخورد با چنین رفتاری می‌تواند کارگشا باشد.
مطابق ماده ۳۶ قانون ثبت احوال سن عکس دار کردن شناسنامه، به محض رسیدن به سن ۱۵ سال تمام است و چگونگی آن به این صورت است که خودشان یا پدر و مادرشان باید، با در دست داشتن مدارک لازم برای عکس دار نمودن شناسنامه، به مراکز معتبر، مراجعه کنند.
لذا مادران در صورت مراجعه به دفاتر پیشخوان و عدم دریافت خدمات به دلیل نبود پدر می‌توانند با سامانه ثبت، رسیدگی و پاسخگویی به شکایات (۱۹۵) به صورت تلفنی یا از طریق سایت ارتباط برقرار کرده و ثبت شکایت کنند. این سامانه در راستای صیانت از حقوق مصرف‌کنندگان خدمات ارتباطی، فناوری اطلاعات، پست و دفاتر پیشخوان و همچنین کمک به ارائه خدمات مطلوب‌تر خدمات ارائه می‌کند.
همچنین بر اساس این قانون در صورتی که پدر، فوت کرده و یا به علت متارکه، حضور ندارد، مادر، برای عکس دار کردن شناسنامه فرزند خود، لازم است، مدارک هویتی و قیم نامه قانونی خود را به همراه داشته باشد.
در مجموع، آنچه از بررسی این نمونه‌ها برمی‌آید، این است که چالش‌های موجود در مسیر احقاق حقوق زنان و مادران، لزوماً ناشی از خلأهای قانونی نیست، بلکه در بسیاری موارد، از ناآگاهی، تفسیر نادرست و اجرای سلیقه‌ای قوانین سرچشمه می‌گیرد.
استمرار چنین روندی، نه‌تنها موجب سردرگمی شهروندان می‌شود، بلکه اعتماد عمومی به نظام اداری را نیز تضعیف می‌کند. بنابراین، آموزش مستمر کارکنان دستگاه‌های اجرایی، نظارت دقیق‌تر بر نحوه اجرای مقررات و افزایش آگاهی حقوقی شهروندان، می‌تواند گامی مؤثر در کاهش این تخلفات و جلوگیری از گسترش قوانین نانوشته باشد. آگاهی از حقوق قانونی و پیگیری موارد تخلف از مسیرهای رسمی، نه تنها به اجرای صحیح قانون کمک می‌کند، بلکه می‌تواند به تدریج فرهنگ احترام به قانون و عدالت اداری را در جامعه تقویت کند.
کد خبر 6630890 
مینا یاری
-
حل مسائل زنان صرفا با قوانین و سیاست‌های رسمی ممکن نیست
-
ابهام در سرنوشت مهدهای کودک سازمانی؛ دولت چه طرحی برای مادران دارد؟
-
تعطیلی مهدهای کودک سازمانی در تضاد با سیاست‌های جمعیتی کشور
-
ترویج گفتمان ملی درباره اهمیت حقوق زنان و خانواده
-
افزایش فاصله بین تولد فرزند اول و دوم مادر در کشور
-
افزایش ۲ برابری فاصله ازدواج تا فرزندآوری طی ۴ دهه اخیر
-
پرتکرارترین نام مردان در ایران اعلام شد
-
پرتکرارترین نام‌های زنان ایرانی چیست؟
-
گواهی انحصار وراثت با بهره گیری از داده‌های پایگاه خانواده صادر می‌شود
-
حمله قلبی و سکته قلبی تقریباً همیشه قابل پیش‌بینی هستند
-
عکس‌دار کردن شناسنامه نوجوان صرفا با حضور پدر ممکن است؟
-
تاب‌آوری اجتماعی ملت ایران دستاورد بزرگ جنگ ۱۲ روزه است
-
مرحوم کاسبی دلبسته ولایت و ایران بود
-
جلیلی: رسانه ملی در جنگ ۱۲ روزه، روایت‌گر عزت ملت ایران بود
-
بزرگ‌ترین طرح فنی سیگنال‌رسانی صدا و سیما در اماکن مقدسه افتتاح شد
-
حماس: رئیس ستاد کل نیروهای مسلح یمن در راه دفاع از فلسطین شهید شد
-
۲ شهید در حمله اسرائیل به جنوب لبنان
-
برنامه «یک ماه مانده»پیام مهدوی را در قالبی نو به مخاطب امروز می‌رساند
-
استاندار بوشهر: اعتبار تکمیل سدهای استان تأمین شود
-
برومندی: تولید خرمای مجول در ایران به ۵۰ هزارتن خواهد رسید
-
پارسایی: دبیرخانه دائمی گورستان دارالسلام شیراز تشکیل می‌شود
-
سرباز هتاک مرز میلک دستگیر شد
-
مدنی‌زاده: سپرده‌های مردم در بانک آینده به بانک ملی منتقل شد
-
پوتین: واکنش روسیه به حمله با «تام‌هاوک» شدید خواهد بود
-
زلنسکی: در نشست با پوتین تبادل اراضی را قبول نمی‌کنم
-
شکست اتحادیه اروپا در استفاده از دارایی‌های بلوکه شده روسیه
-
لغو کامل مجوز بانک آینده؛ آغاز فرآیند «گزیر» با انتقال سپرده‌ها
-
سبزه‌میدان زنجان نماد بازآفرینی شهری و احیای هویت تاریخی است
-
پسران کبدی ایران نایب قهرمان آسیا شدند
-
روزنامه‌های ورزشی پنج‌شنبه یکم آبان ۱۴۰۴
-
روزنامه‌های اقتصادی پنج‌شنبه یکم آبان ۱۴۰۴
-
روزنامه‌های صبح پنج‌شنبه یکم آبان ۱۴۰۴
- سرور اچ پی
- مانتو
- هتل های تهران
- حرف آخر
- مهرینو
- تهران تایمز
- روزنامه آگاه