واکاوی اهداف ترامپ از توافق هسته‌ای مجدد با ایران

استیو ویتکاف، نماینده ویژه دونالد ترامپ در امور خاورمیانه در گفت‌وگو با همتایان خارجی خود به اهداف اصلی دولت ترامپ در سیاست خارجی پرداخته است و توافق با ایران، پایان دادن به جنگ غزه و جنگ روسیه و اوکراین را از اهداف اصلی رئیس‌جمهور ایالات متحده آمریکا تلقی کرده است.

ترامپ

به گزارش همشهری آنلاین، پگاه سادات طباطبایی، کارشناس مسائل سیاسی: ترامپ در حالی به دنبال توافق هسته‌ای جدید با ایران است که از زمان روی کار آمدن در مقام ریاست جمهوری آمریکا، به فشارهای حداکثری خود علیه ایران ادامه داده و از طرفی در جریان دور ششم مذاکرات غیرمستقیم با ایران، رژیم اسرائیل با چراغ سبز وی به ایران حمله کرد و ترامپ نیز دستور حمله به تأسیسات هسته‌ای ایران را از طریق بمب‌افکن‌های B-2، صادر کرد و همچنین با همراهی سایر متحدان غربی‌اش، مکانیسم ماشه را علیه ایران فعال کرده، از سوی دیگر مقامات ارشد ایرانی با اشاره به بی‌اعتمادی خود به سیاست‌های واشنگتن تأکید کرده‌اند که مذاکره در سایه تحریم و تهدید ممکن نیست. حال باید دید، چرا ترامپ بر خلاف اقدامات خصمانه‌ای که علیه ایران انجام داده و از طرفی بدبینی مقامات جمهوری اسلامی ایران به مذاکره و توافق با دونالد ترامپ، وی خواستار یک توافق جدید با ایران است. در واقع به نظر می‌رسد، ترامپ با دادن پیشنهاد توافق جدید با ایران، خواهان پی‌گیری سه هدف مهم به شرح زیر می‌باشد:

پیشبرد طرح‌های صلح خاورمیانه

پس از اعلام طرح صلح 20 ماده‌ای ترامپ برای غزه، هم‌اکنون توافق آتش‌بس میان اسرائیل و حماس وارد فاز اجرایی شده و گام اول این توافق تقریباً طی شده است و قرار است وارد مرحله دوم شود. اگرچه امکان شکست این طرح وجود دارد، اما به نظر می‌رسد، ترامپ تمام تلاش خود را برای آوردن فشار بر دو طرف به‌ویژه حماس، به‌منظور تحقق آن، انجام می‌دهد، زیرا هدف ترامپ از ارائه طرح 20 ماده‌ای صلح غزه، تنها معطوف به آتش‌بس و پایان جنگ در غزه نیست، بلکه ترامپ از قِبَل این طرح به دنبال تحقق اهداف مهمتری نیز است. یکی از این اهداف، گسترش توافقات صلح ابراهیم است. ترامپ در دوره نخست ریاست جمهوری‌اش براساس طرح صلح ابراهیم که مشاور سابق و دامادش یعنی جرد کوشنر مبدع اصلی آن بود، توانست در مدت کوتاهی زمینه عادی‌سازی روابط اسرائیل با چهار کشور عربی را فراهم کند و سعی داشت دامنه آن را گسترش دهد، اما عملیات هفتم اکتبر یا همان طوفان‌الاقصی، روند آن را متوقف کرد.

در اصل ترامپ از طریق طرح صلح غزه، خواهان گسترش پیمان صلح ابراهیم می‌باشد و از طرفی کوشنر نیز با نقش پررنگ خود در ارائه طرح صلح غزه و از همه مهم‌تر توافق ابراهیم به دنبال این است که کشورهای دیگری از جمله عربستان را به آن ملحق کند. یکی از دلایل اصلی شکل‌گیری پیمان ابراهیم، انزوا، تضعیف و نابودی مخالفان رژیم صهیونیستی در منطقه، از طریق عادی‌سازی روابط با کشورهای عربی و اسلامی و به دنبال آن تغییر معادلات خاورمیانه به سود تل‌آویو می‌باشد.

با تحولاتی که پس از طوفان‌الاقصی در منطقه رخ داده است مانند وضعیت حساس گروه‌های مقاومت به‌ویژه حزب‌الله در جریان تبادل آتش با رژیم صهیونیستی، سقوط بشار اسد و به قدرت رسیدن چهره‌ای که نزدیکی زیادی به قدرت‌های معارض نظام پیشین سوریه دارد، ترور هدفمند فرماندهان و اعضای برجسته گروه‌های مقاومت، جنگ تحمیلی دوازده روزه و… سبب شده است تا آمریکا موقعیت ایران را متفاوت از گذشته ببیند و تلاش خود را برای تحت فشار قرار دادن آن، انجام دهد. افزایش فشارها و تهدیدات ترامپ برای خلع سلاح حماس و از همه مهم‌تر تأکید طرح وی بر این امر، می‌تواند تحولات آتی منطقه را تحت تأثیر قرار دهد؛ چنانکه اگر حماس در نتیجه فشارهای آمریکا به خلع سلاح تن دهد، این امر به‌مثابه یک شکست برای حماس و محور مقاومت محسوب می‌شود و اگر بر موضع خود پافشاری کند و با خلع سلاح مخالفت کند، با توجه به حمایت کشورهای عربی و اسلامی به‌ویژه کشورهای نزدیک به حماس مانند قطر و ترکیه از طرح صلح ترامپ و از طرفی مخالفت برخی از قدرت‌های عرب منطقه مانند عربستان و امارات با گروه‌های مقاومت و استقبال از خلع سلاح آن‌ها، ممکن است محور مقاومت و در رأس آن ایران را در موقعیت دشواری قرار دهد. در واقع ترامپ به دلیل اینکه ایران و محور مقاومت را در موقعیت حساسی می‌بیند، به دنبال تحت فشار قرار دادن این کشور برای تمکین خواسته‌های خود است.

ترامپ در جریان سفرش به سرزمین‌های اشغالی و مصر، با اتخاذ موضعی نرم، خواستار صلح با ایران، شکوفایی این کشور و آمادگی برای برداشتن تحریم‌ها شد. اگرچه ترامپ ظاهراً خواستار صلح با ایران شده، اما شروطی مانند به رسمیت شناختن اسرائیل و عدم حمایت از گروه‌های مقاومت را مطرح کرده است که شروط مزبور در تضاد اساسی با اصول سیاست خارجی جمهوری اسلامی ایران قرار دارد و همچنین مطرح کردن توافق هسته‌ای جدید با ایران به عنوان اؤلویت‌های سیاست خارجی دولت ترامپ، علی‌رغم بی‌میلی و بی‌اعتمادی مقامات ایرانی به مذاکره و توافق با ترامپ، وی به دنبال این است که توپ را در زمین ایران بیندازد تا فضای سیاست منطقه‌ای و حتی داخلی ایران را به سمتی هدایت کند که به پیشبرد طرح‌های صلح خاورمیانه منجر شود و تأمین‌کننده منافع واشنگتن و تل‌آویو باشد.

کمک به بقای سیاسی نتانیاهو

هرگونه ضعف و انزوای مخالفان رژیم صهیونیستی در منطقه به‌مثابه یک دستاورد مهم برای دولت نتانیاهو می‌باشد، در این میان هرگونه اقدامات خصمانه علیه مهم‌ترین مخالف رژیم صهیونیستی در منطقه یعنی ایران، به عنوان یک دستاورد برای دولت نتانیاهو تلقی می‌شود و همین امر ممکن است، شانس وی را برای پیروزی در انتخابات سال آینده افزایش دهد و به بقای سیاسی وی کمک کند؛ از آنجا که جامعه اسرائیل، عملیات هفتم اکتبر را یک شکست امنیتی برای رژیم صهیونیستی می‌داند و مخالفت برخی از صهیونیست‌ها با نتانیاهو به دلیل طولانی کردن جنگ غزه و کم اهمیت دانستن جان اسرا و از همه مهم‌تر اتهامات فساد مالی، می‌تواند موقعیت سیاسی او را تحت تأثیر قرار دهد، اما حمایت گسترده ترامپ از وی، ضمن خطاب کردن نتانیاهو در جایگاه یکی از بهترین مقامات رژیم صهیونیستی و درخواست عفو وی و از طرفی تلاش ترامپ برای فشار و تضعیف مخالفان رژیم صهیونیستی در منطقه و اقدامات احتمالی علیه ایران می‌تواند در سرنوشت سیاسی مهم‌ترین متحد ترامپ یعنی نتانیاهو تأثیرگذار باشد و بقای سیاسی وی را تضمین کند.

کسب موفقیت بزرگ برای ترامپ

دونالد ترامپ بارها از برجام به‌مثابه یک توافق فاجعه‌بار یاد کرده و باراک اوباما و دموکرات‌ها را بابت آن مورد انتقاد شدید قرار داده است. توافق برجام هیچ‌گاه مورد قبول ترامپ واقع نشد و حتی در سال 2018 به‌طور یک‌جانبه از آن خارج شد. ترامپ در اصل به دنبال توافقی فراتر از برجام با ایران بوده تا بتواند به‌طور کامل منافع ایالات متحده آمریکا و حتی رژیم اسرائیل را تأمین کند؛ به‌طوری که ترامپ در سخنان خود در کنست (پارلمان رژیم صهیونیستی)، برجام را کاملاً به ضرر اسرائیل دانست و از خارج شدن آن با افتخار یاد کرد، این در حالی است که طبق برجام ایران متعهد به محدود کردن فعالیت‌های هسته‌ای خود شده بود. در واقع هدف اصلی دولت ترامپ نه محدودیت فعالیت‌های هسته‌ای ایران، بلکه فراتر از آن متوقف ساختن غنی‌سازی اورانیوم و از بین بردن برنامه هسته‌ای ایران می‌باشد. دولت ترامپ به دنبال توافقی با ایران است که علاوه بر برنامه هسته‌ای، برنامه موشکی و اقدامات منطقه‌ای ایران را نیز در برگیرد.

تلاش ترامپ برای وادار کردن ایران به انجام توافق مدنظر واشنگتن و تن ندادن تهران به فشارها و تهدیدات واشنگتن، این امر می‌تواند، زمینه را برای اقدام نظامی مجدد علیه ایران فراهم کند؛ زیرا همراهی ترامپ با تل‌آویو در جنگ دوازده روزه و حمله به تأسیسات هسته‌ای ایران و همچنین تحرکات نظامی واشنگتن در آمریکای لاتین، نشانگر آن است که ترامپ برای تحقق اهداف مورد نظرش از هیچ اقدامی، حتی به‌کارگیری رویکرد نظامی فروگذار نخواهد کرد. ترامپ به‌منظور کسب یک موفقیت بزرگ در عرصه سیاست خارجی به‌ویژه حوزه خاورمیانه، به دنبال این است که آن را به عنوان یک دستاورد بزرگ سیاسی برای خود در برابر رقبای داخلی‌اش نشان دهد، به عبارت دیگر ترامپ با مطرح کردن توافق جدید با ایران آن هم توافقی که به مراتب فراتر از برجام باشد تا بتواند منافع واشنگتن و تل‌آویو را تأمین کند، این امر می‌تواند یک برگ برنده مهم برای او در مقایسه با رؤسای جمهور پیشین آمریکا باشد.

در نهایت هدف اصلی ترامپ از توافق آتش‌بس در غزه، پی‌گیری توافقات صلح ابراهیم و گسترش آن به کشورهای دیگر است؛ از آنجا که توافقات صلح ابراهیم درصدد تقویت منافع رژیم صهیونیستی در منطقه می‌باشد، این امر بیش از هر چیز می‌تواند تهدیدی برای جریان محور مقاومت و ایران باشد. ترامپ که ایران و محور مقاومت را در موضع ضعف تصور می‌کند، خواهان افزایش هر چه بیشتر فشار بر جمهوری اسلامی ایران، برای انجام یک توافق جامع با ایالات متحده آمریکاست تا بتواند اهداف خویش را محقق سازد و آن را به‌ عنوان یک دستاورد بزرگ سیاسی برای خود جلوه دهد.

کد خبر 987278

  • بزرگترین شکست امنیتی تاریخ اسرائیل شکل گرفت

  • طرح ۷ صفحه‌ای به ترامپ برای حمله به ایران ارائه کردم | جنگ با ایران ۴۰ سال ذهن من را مشغول کرده بود

  • حماس: هیچ تمایلی به مشارکت در اداره غزه نداریم |‌ مذاکره با میانجی‌ها برای تکمیل مقدمات ورود به مرحله دوم

  • سیاست ما جنگیدن با همسایگانمان نیست

  • حرف‌های وزیر زن درباره اسرائیل همه را غافلگیر کرد + عکس

  • اسرائیل: با قدرت به زیرساخت‌های حماس حمله می‌کنیم | درخواست از ساکنان غزه

  • هشدار تازه یمن به اسرائیل؛ این رژیم باید هزینه‌های سنگینی بپردازد …

  • وحید هاشمیان: استعفا نمی‌دهم | مهلت بدهید تا جبران کنم

  • یکی از این ۳ نفر جانشین وحید هاشمیان می شود | کریم باقری پیشنهاد سرمربیگری پرسپولیس را نپذیرفت

  • گزینه تراز اولی برای جانشینی هاشمیان داریم | در مورد پرسپولیس تعارف نداریم

  • ۱۰۰ ضربه شلاق برای مرد افغانستانی که ۹ زن ایرانی را آزار داد

  • فریادهای پیروانی و امید عالیشاه در رختکن پرسپولیس | خوشحالی ناگهانی بعد از شکست تلخ

  • کلاتنبرگ: داور چطور توانست بازیکن پرسپولیس را اخراج نکند؟ | از VAR تعجب می‌کنم که…

  • آقای هاشمیان چرا به کنعانی زادگان گفتی برو پی کارَت | شما که از گواردیولا بالاتر نیستی

  • یکی از این ۳ نفر جانشین وحید هاشمیان می شود | کریم باقری پیشنهاد سرمربیگری پرسپولیس را نپذیرفت

  • گزینه تراز اولی برای جانشینی هاشمیان داریم | در مورد پرسپولیس تعارف نداریم

  • کلاتنبرگ: داور چطور توانست بازیکن پرسپولیس را اخراج نکند؟ | از VAR تعجب می‌کنم که…

  • طرح ۷ صفحه‌ای به ترامپ برای حمله به ایران ارائه کردم | جنگ با ایران ۴۰ سال ذهن من را مشغول کرده بود

  • فریادهای پیروانی و امید عالیشاه در رختکن پرسپولیس | خوشحالی ناگهانی بعد از شکست تلخ

  • دو بازیکن سپاهان به دنبال استقلالی شدن | دلیل شاکی شدن نویدکیا مشخص شد

  • وحید هاشمیان: استعفا نمی‌دهم | مهلت بدهید تا جبران کنم

  • ۱۰۰ ضربه شلاق برای مرد افغانستانی که ۹ زن ایرانی را آزار داد

  • تصاویر حمله و سرنگونی یک زیردریایی توسط آمریکا

  • اظهارات تازه گروسی درباره مکان نگهداری اورانیوم غنی‌شده ایران