پزشکان را کارگر بازار سرمایه سلامت نکنیم | جذب ماما از علوم انسانی اشتباه است
مسائل و چالشهای اساسی نظام سلامت ایران در آستانه برگزاری انتخابات سازمان نظام پزشکی در ۲۵ مهر از سوی جمعی از پزشکان، داروسازان، دندانپزشکان و فعالان نظام سلامت مورد بحث و بررسی قرار گرفت.

به گزارش همشهری آنلاین، عبدالحسین روحالامینی نجف آبادی، داروساز و نماینده مجلس شورای اسلامی در نشست خبری مسائل و چالشهای اساسی نظام سلامت ایران گفت: نظام پزشکی مانند پارلمان جامعه پزشکی، میتواند خاستگاه تحقق مطالبات اعضای خود و پلی بین حرفههای پزشکی با قانونگذاران باشد.
او با بیان این که داروسازی چهارراه علوم حرفه، فن، هنر و مهارت است و از این منظر باید مورد توجه جدی قرار بگیرد، ادامه داد: در قانون برنامه هفتم توسعه نکات بسیار خوبی را برای اصلاح نظام سلامت داریم. اقتصاد سلامت، نسخهنویسی الکترونیک، نوسازی و بازسازی صنعت دارو و رفع مسائل بیمهها در این برنامه مورد توجه قرار گرفته است. آن زمان دکتر پزشکیان رئیس این کارگروه بودند و برای جامعه پزشکی این اتفاق خوبی است که ما میتوانیم از مولف و بانی این مساله در دولت مطالبه داشته باشیم. هم در دولت و هم در مجلس نسبت به اجرای قانون اعتقاد جدی وجود دارد اما برای تحقق آن باید دست به دست یکدیگر دهیم.
این نماینده مجلس با بیان اینکه پرداخت از جیب مردم نباید در نظام سلامت بیشتر شود، تاکید کرد: لازمه این مساله اصلاح صنعت بیمه است. اما قراردادهای ترکمنچای، یکطرفه و بدون در نظر گرفتن عواقب تاخیر در پرداخت، از سوی بیمهها با صنوف مختلف جامعه پزشکی منعقد میشود. نظام پزشکی در آینده باید این مطالبهگری را از بخشهای مختلف دولت در بازنگری قرارداد بیمهها داشته باشیم.
روحالامینی به لزوم اصلاح قانون نظام پزشکی هم اشاره کرد و گفت: قانون فعلی نظام پزشکی مصوب ۱۳۸۳ است و قاعدتاً با توجه به تحولاتی که در جهات مختلف جامعه، عرصه خدمات سلامت و مدلهای ارائه خدمات رخ داده باید مورد بازنگری قرار بگیرد. قانون ۱۳۳۴ دارو و مواد آشامیدنی و خوراکی که قدمت زیادی دارد و باید بازنگری شود. سیاستهای کلی سلامت هم از سال ۱۳۹۳ باید توسط مجمع تشخیص مصلحت بازنگری شود.
با وجود ۷۰ درصد تشخیصها، جایگاه آزمایشگاهها مناسب نیست
بهزاد پوپک، دکترای علوم آزمایشگاهی و تخصصی هماتولوژی با بیان این که نظام پزشکی سازمان تاثیرگذاری است اما به شرط حرکت با برنامه، عنوان کرد: در حوزه آزمایشگاه ما با مشکلاتی مواجه هستیم. از جمله ادغام آموزش و مهارتهای فعالان این حوزه. بحث دوم هم اقتصاد پایدار برای آزمایشگاههای کشور است که در سنوات گذشته چه در بخش خصوصی و چه دولتی، دچار مشکلات جدی شده است. نبود تعرفه واقعی هم یک چالش جدی است اما مفهوم آن این نیست که اضافهپرداخت از جیب مردم رقم بخورد. بلکه بحث اصلی حمایت همه جانبه از سوی سازمانهای بیمهگر برای خدمات باکیفیت برای مردم است. مبحث دیگر اخلاق حرفهای است و به نظر میرسد که خدشهدار شده و نظارت بر آن مشکلاتی دارد.
او ادامه داد: ایجاد انگیزه در جوانها هم مهم است و این در حالی است که برنامه ریزی خوبی برای فارغالتحصیلان گروه پزشکی از جلمه آزمایشگاه نداشتیم و نتیجه این مساله بیانگیزگی و فکر مهاجرت و از دست دادن سرمایههای انسانی است. برنامهریزی برای جوانهایی که در مقاطع مختلف در حال تحصیل هستند، اهمیت دارد.
به گفته پوپک بیش از ۷۰درصد تشخیصهای بالینی بر اساس آزمایشها انجام میشود و به همین دلیل باید به جایگاه آزمایشگاه اهمیت بیشتری داده شود تا عملکرد بهتری در جهت پیشبرد اهداف داشته باشد. مهمترین اقدام هم همفکری و تبادل سازمان نظام پزشکی در دوره جدید با انجمنهای علمی و تخصصی است، همچنین ایجاد انگیزه برای ماندن پزشکان جوان و دانشجویان که آینده این کشور را در حوزه پزشکی میسازند.
پزشک اضافه میکنیم اما پزشکی نمیکنند
علی دباغ، استاد دانشگاه علوم پزشکی شهید بهشتی هم در ادامه این نشست خبری درباره اولویتهایی که باید در دوره جدید سازمان نظام پزشکی مد نظر قرار بگیرد، بیان کرد: علاوه بر کارآمدی، باید پاکدستی و شفافیت در سازمان بیشتر از قبل وجود داشته باشد. افزایش شفافیت با استفاده از ابزارهای نوین از جمله هوش مصنوعی میتوان کارآمدی بیشتری هم ایجاد کند.
به گفته دباغ، نظام سلامت با چالشهای عجیبی در حوزه منابع انسانی و مادی مواجه است. اما سرمایه اجتماعی در هر سازمانی جایگاه بالایی دارد و سازمانی که میتواند سرمایه اجتماعی را در نظام سلامت ایجاد کند نظام پزشکی است، به شرط آن که شفافیت و کارآمدی در آن وجود داشته باشد.
او با بیان این که نظام سلامت جزو مولفه های اجتماعی حساب میشود و هرگونه ایجاد خلل در سرمایه اجتماعی نظام سلامت ضربه شدیدی به مولفههای اجتماعی کشور وارد میکند بیان کرد: امسال ۱۶ هزار پزشک عمومی را در دانشگاهها جذب کردیم که در پی افزایش ظرفیتها جذب شدند. اما ۳۰ هزار پزشک عمومی هم داریم که در زمینه پزشکی شاغل نیستند. باید جلوی افزایش ظرفیت غیرمعقول و آسیبرسان به سرمایه اجتماعی را گرفت.
دباغ با بیان این که نظام سلامت چالشهای امروزی را با روشهای قدیمی حل میکند و این مساله شدنی نیست، ادامه داد: ۳ استان سیستان و بلوچستان، کردستان و بوشهر با کمبود پزشک بیشتری مواجهند اما مشکل این استانها با افزایش ظرفیت حل نمیشود زیرا پزشکان تمایلی به حضور در مناطق محروم با درآمدهای موجود ندارند. در حال حاضر اختلاف نسبت پزشک به جمعیت بین نواحی برخوردار استان تهران با استان سیستان و بلوچستان یک به ده است. باید دولت برای پزشکان این مناطق تعرفه ترجیحی در نظر بگیرد.
دباغ با بیان این که سازمان نظام پزشکی و وزارت بهداشت باید برای مساله توزیع نامتناسب پزشکان تدبیری داشته باشد، تاکید کرد: هرقدر پزشک اضافه کنیم، نسبت پزشک به جمعیت، اصلاح نخواهد شد. مساله اینجاست که پزشکان جوان برای خدمت به عمان میروند. فاصله بندرعباس و عمان با تهران تقریبا یکسان است اما به دلیل درآمدهای بالاتر آنها عمان را ترجیح میدهند.
فشارهای کاری به پزشکان زیاد است
محمدتقی حلیساز، متخصص طب فیزیکی و توانبخشی هم به مشکلات حقوقی جامعه پزشکی اشاره کرد و گفت: یک سوی این مساله به پزشکان و سوی دیگر به بیمارانی مربوط میشود که به پزشکان مراجعه میکنند. در مراکز درمانی گاهی اوقات پزشک به طور مستقیم مورد تعرض و توهین قرار میگیرد و آسیب میبیند اما میثاق نامهای وجود ندارد که اگر پزشکی مورد توهین و تعرض قرار گرفت چطور حمایت شود؟ به نظر میرسد آن بخشی که مربوط به حمایتهای نظام پزشکی در این زمینه است اندکی لطمه خورده است.
او درباره شیفتهای طولانی و فرسودگیهای شغلی جامعه پزشکی هم بیان کرد: تابآوری در نسلهای جوان مقداری کاهش یافته و از سویی استرسها و فشارهای شغلی در حوزه پزشکی بسیار زیاد است. بحث خودکشی برخی همکاران جوان هم آزار دهنده است.
این متخصص طب فیزیکی و توانبخشی با اشاره به عدم اشتغال ۳۰ هزار پزشک عمومی در نظام سلامت، تاکید کرد: علاوه بر عدم اشتغال برخی پزشکان، در حیطههای تخصصی نیز استقبال از برخی تخصصها کم شده و کمتر دستیار نداریم که باعث میشود فشار کاری بین دستیاران باقیمانده و فشارهای شغلی بیشتر شود. اگر بتوانیم با نگاه بهتری مسائل پزشکان را ساماندهی کنیم میتوان بخشی از مشکلات را حل کرد.
حلیساز با بیان اینکه پزشکان جوان از درآمدهای بالایی برخوردار نیستند، عنوان کرد: البته مشکلات معیشتی فقط مربوط به پزشکان نیست و سازوکارهای حل این مشکل صرفا محدود به نظام پزشکی نمیشود. اما تصور مردم این است که پزشک درآمد خوبی دارد در صورتی که بدنه اصلی حوزه سلامت و پزشکان عمومی که تازه وارد بازار کار شدهاند وضع معیشتی خوبی ندارند و باید این باور ذهنی را تغییر دهیم.
دو معضل مهم دندانپزشکان
فرشید بسطامی، جراح فک و صورت و استادیار دانشگاه علوم پزشکی شهید بهشتی هم به چالشهای حرفهای دندانپزشکان و لزوم توجه دوره جدید سازمان به این مسائل اشاره کرد و گفت: دو معضل در این حوزه داریم؛ اول شأن حرفهای و اجتماعی دندانپزشکان که در این چند سال اخیر آسیب دیده است. یکی از علل این مساله تبلیغات غیرعلمی و غیرحرفهای در فضای مجازی و سکوهای اینترنتی است که باید برای این ماجرا برنامهریزی شود. تبلیغات غیرقانونی در سطح شهرها هم باعث نیاز القایی شده و از سوی دیگر با مطبهای غیرقانونی مواجه هستیم که رشد زیادی داشتهاند. باید نظارت جدیتری در این باره صورت بگیرد که این نظارت برعهده سازمان نظام پزشکی است.
بسطامی با بیان اینکه سازمان نظام پزشکی در سالیان اخیر با جناحبندی و امور سیاسی همراه شده است، تاکید کرد: دندانپزشکانی که در هیئت مدیره بودهاند با جامعه دندانپزشکی ارتباط موثری نداشتهاند. در انتخابات پیشرو دندانپزشکان باید در تصمیمسازی وارد و جدا از نگاه سیاسی و جناحی دخیل شوند.
آسیبهای جذب ماما از رشتههای علوم انسانی
زهرا عابدی، عضو جمعیت مامایی ایران به مطالبات جامعه مامایی کشور اشاره کرد و گفت: مقام معظم رهبری در سال ۹۳ در دیدار با جامعه مامایی ایران بر این موضوع تاکید داشتند که آحاد مردم مرهون ماماها هستند. بنابراین سازمان نظام پزشکی باید حوزه مامایی را بیشتر مدنظر داشته باشد و یکی از اقدامات مهم، حمایت صنفی و معیشتی از این قشر است.
عابدی تاکید کرد: بیشترین اعتراض و مطالبهای که ماماها دارند این است که نقش آنها در سلامت زنان و دختران جامعه دیده نمیشود. این در حالی است که با وضعیت فعلی تا سال ۲۰۵۰ ایران جزو سالمندترین کشورهای جهان خواهد بود و ماماها در خط مقدم فرزندآوری میتوانند این معضل را حل کنند. این امر از طریق آموزشهایی که در افزایش نرخ باروری کمککننده است میسر میشود.
این عضو جمعیت مامایی ایران با اشاره به عدم پذیرش نسخ ماماها در نسخه نویسی الکترونیکی و بیمهها که باعث کاهش اعتماد زنان باردار به این جامعه علمی شده، بیان کرد: از نگاه کلان نیز در اقتصاد سلامت ماماها میتوانند موثر باشند زیرا ویزیت مامایی با هزینه پایینتری انجام میشود و قطعا در کل دنیا برای مراقبت بارداری به سراغ ماماها میروند اما در کشور ما با اینکه یکی از اعضای شورایعالی بیمه سلامت نظام پزشکی است و خدمات مامایی ابلاغ شده اما در اجرا دچار اشکال است و نظام پزشکی باید پیشگام باشد و بررسی کند که چرا مراکز طرف قرارداد این موضوع را نمیپذیرند.
او با بیان اینکه امسال بحثی مطرح شد که از رشتههای علوم انسانی ماما جذب شود، نسبت به تبعات این اقدام هشدار داد و بیان کرد: همکاران به این موضوع معترضند زیرا باید فردی که در این زمینه تحصیل میکند اطلاعات حداقلی علوم تجربی را داشته باشد و این امر می تواند ضعف علمی این رشته را به دنبال داشته باشد. باید با حمایت سازمان نظام پزشکی و پیگیریهای این سازمان، کوریکولوم آموزشی ماماها در دانشگاه اصلاح شده و اصلاح سبک زندگی باید در این برنامه آموزشی دیده شود.
وظیفه رایزنی سازمان در تعرفهها
حبیب صدر، متخصص اعصاب و روان هم در ادامه بیان کرد: یکی از دغدغههایی که ما در حوزه جامعه پزشکی داریم منزلت و شان اجتماعی پزشکان و جامعه پزشکی است که موضوعی چندعاملی است و در سالیان گذشته بیشتر موردتوجه قرار گرفته است. در کشور ما پزشکان گروه مرجع و مورد اعتماد و وثوق بودهاند و بنابراین اقدامات سازمان نظام پزشکی در این حوزه بسیار اهمیت دارد.
این متخصص اعصاب و روان با بیان اینکه تعرفههای پزشکی از جمله مهمترین دغدغههای جامعه پزشکی به شمار میرود، گفت: ما باید ارزیابی جدیدی از بهای تمام شده خدمات سلامت در کشور داشته باشیم و براساس آن تعرفهگذاری شود. بیمهها هم باید آن را رعایت کنند، در این صورت هم شان پزشک و هم بیمار رعایت میشود.
صدر درباره اعتراض اعضای سازمان نظام پزشکی نسبت به پرداخت حق عضویت و متناسب نبودن خدمات دریافتی بیان کرد: این انتقاد قابل درک است اما سازمان نظام پزشکی یک تشکل صنفی است و ترک فعل آن میتواند اثراتی بر مردم بگذارد، سازمان نظام پزشکی رایزنی جدی در حوزه تعرفهها و مسائل نظام سلامت دارد و میتواند در مجلس به رایزنی بپردازد. برای حفظ شان و ارتقای جامعه پزشکی نظام پزشکی باید بیشتر در حوزه تعرفهها به رایزنی بپردازیم.
چالشهای عدم پوشش بیمهای خدمات دندانپزشکی
مهدیه جمشیدیان، مدیرگروه بخش ترمیمی دانشکده دندانپزشکی دانشگاه شاهد هم درباره دغدغههای اعضای این صنف پزشکی بیان کرد: تعرفههای دندانپزشکی از جمله مواد، متریال و هزینه لابراتور دیده نمیشود. تعرفه مواد موردنیاز برای ترمیم دندان، با دلار افزایش پیدا میکند، در حالی که در تعرفهها، جز فنی و حرفهای و هتلینگ مجزا دیده نمیشود. این قضیه باعث شده بسیاری دندانپزشکان جوان نتوانند مطب بزنند زیرا از عهده هزینهها برنمیآیند.
او در پاسخ به سوال همشهری آنلاین درباره چالشهای عدم پوشش بیمهای خدمات دندانپزشکی عنوان کرد: یک دندانپزشک باید هزینه هنگفت اولیهای برای تاسیس مطب پرداخت کند و این مساله باعث میشود که وارد بازار کار نشوند. در صورتی هم که با بیمه قرارداد داشته باشد، بیمهها کسورات زیادی میزنند. پرداخت مطالبات هم تا ۶ ماه آینده انجام میدهد که باعث میشود دندانپزشک برای خرید مواد جدید دچار مشکل مالی شود. پوشش بیمهای این خدمات نیازمند ورود سازمانهای بیمهگر است. آنها تنها چیزی که پوشش میدهند، برخی خدمات مثل جرمگیری و کشیدن است اما نیاز دندانپزشکی مردم بسیار فراتر است و باید ساختار سازمانهای بیمهگر اصلاح شود.
اجحاف در حق صنعت دارو
بهمن صبور، عضو انجمن داروسازان تهران هم با بیان این که باید در حوزه تعرفهها ورود جدی داشته باشیم، عنوان کرد: در بحث مطالبات داروخانهها با ۶ ماه تاخیر پرداخت از سوی سازمان بیمه تامین اجتماعی مواجه هستند و این سازمان پرداخت مطالبات را به دریافت مطالبه خود از دولت گره زده که باعث ایجاد مشکلات زیادی برای صنعت دارو شده و ظلم است. چون ما خدماتمان را بیمهها فروختهایم نه دولت!
صبور ادامه داد: از مطالبات حوزه دارو ۵۴ درصد مربوط به دارویار و ۳۴ درصد مربوط به بیمههای پایه است. ما به جد پیگیر هستیم که مطالبات نهایتا با تاخیر یکماهه پرداخت شود.
او به معضل کمبود شیرخشک در داروخانهها هم اشاره کرد و گفت: مازاد تولید شیرخشک داریم اما در داروخانهها کمبود وجود دارد چون بیش از ۳ هزار داروخانه شیرخشک نمیخرند. دلیلش هم پرداخت مطالبات این حوزه با تاخیر بسیار بالاست.
صبور تاکید کرد: دانشجویان داروسازی باید در حوزه حرفهای بیشتر آموزش ببینند و این موضوع با استفاده از ظرفیت سازمان نظام پزشکی امکانپذیر است.
پزشکان را کارگر بازار سرمایه سلامت نکنیم
مهدیه پوریزدان پناه، دکترای تخصصی تغذیه به یکی از موضوعات مورد توجه سازمان نظام پزشکی در دوره جدید اشاره کرد و گفت: باید بررسی کنیم که سلامت در حال حاضر حق است یا کالا. سلامت در قانون اساسی حق همه افراد عنوان شده اما یک مثلث سه ضلعی وجود دارد که سلامت را از حق به کالا تبدیل میکند. یک ضلع این مثلث چالشهای جدی در حوزه جایگاه پزشکان است. پایین نگه داشتن تعرفهها باعث شده انگیزه برخی پزشکان کاهش یافته و به شغل خود به عنوان حرفهای مقدس نگاه نکنند.
او ادامه داد: ضلع دیگر آموزشهای بیکیفیت و ورود دانشگاههای غیرانتفاعی به تربیت و آموزش پزشکان است که به شدت ناعدالتی ایجاد میکند. ضلع سوم هم جریانهای غیرحرفهای هستند که به واسطه فضای مجازی رونق پیدا کردند و از سلامت مردم به عنوان یک حق، بازیچهای ساختند و آن را به عنوان کالایی عرضه میکنند.
این متخصص تغذیه تاکید کرد: نگرانی این است که اضلاع این مثلث باعث شود سلامت به یک بازار تجاری پرسود تبدیل شود و اگر این اتفاق رخ دهد افراد جامعه پزشکی دیگر به این خدمات به چشم خدمت نگاه نمیکنند و به کارگران بازار سرمایه سلامت تبدیل میشوند.
تعرفهها، معضل بزرگ جامعه پزشکی
سید امیرپاشا طبائیان، فوقتخصص گوارش و کبد و عضو هیئت علمی دانشگاه علوم پزشکی ایران هم بزرگترین چالش نظام سلامت را پایین بودن تعرفهها عنوان کرد و گفت: تا زمانی که تعرفهها واقعی نشود مشکلات جامعه پزشکی و مردم حل نخواهد شد. پزشکان برای خدمترسانی به درمان مردم فعالیت میکنند و سیاستگذاران نباید تصور کنند که با کاهش تعرفهها به ارائه خدمات به مردم کمک میکنند.
به گفته طبائیان عمق پوششدهی بیمهها کم است و اگر بتوانیم آن را اصلاح کنیم، باعث میشود نه تنها پزشکان به مهاجرت فکر نکنند که ۳۰ هزار پزشک غیرفعال هم به این شغل برمیگردند.
این فوقتخصص گوارش و کبد با بیان اینکه طی سالهای اخیر رشد تعرفهها با تورم متناسب نبوده است، تاکید کرد: اگر ارقام تعرفهها براساس تورم افزایش پیدا میکرد، اکنون تعرفه واقعی داشتیم اما عدم تناسب تعرفهها با تورم تبدیل به یک معضل بزرگ برای جامعه پزشکی شده است.
افت کیفیت آموزش پزشکی
دکتر مجید دلآور، پزشک عمومی هم در ادامه این نشست خبری بیان کرد: در سالهای اخیر جامعه پزشکی مظلوم واقع شده و هجمههای زیاد به آنها وارد شده است. مشکلاتی از جمله واقعی نبودن تعرفهها هم این شرایط را بدتر کرده است. عدم تعهدات بیمهها هم یک چالش دیگر و باعث ضایع شدن حق پزشکان شده است. یک تصمیم هم برای افزایش ظرفیت پزشکی بدون فراهم کردن زیرساختها رقم خورده که در آینده باعث افت کیفیت آموزش پزشکی و آسیب به مردم خواهد بود.
او ادامه داد: در این شرایط نقش نظام پزشکی پررنگ است و اگر کارآمد باشد میتوانند با روشن کردن افکار عمومی و رایزنی با دستگاههای مختلف و مطالبه حق و حقوق پزشکان شاهد تصمیمات اشتباه کمتر در جامعه پزشکی باشم. به نظر من عملکرد نظام پزشکی تاکنون مناسب نبوده و این مساله باعث شده که در آستانه انتخابات حتی برخی پزشکان از تاریخ آن هم خبر نداشته باشند.
متخصص میخواهیم نه پزشک عمومی!
احمد اسفندیاری، پزشک عمومی هم معتقد است که در حوزه سلامت نباید شعاری صحبت کرد و صرفا از افزایش ویزیت پزشکان گفت. به گفته این پزشک، اگر بخواهیم ویزیت پزشک عمومی را افزایش دهیم این مبلغ باید به یک میلیون تومان و برای متخصص ۵ میلیون تومان در نظر گرفته شود. اما آیا جامعه و دولت پذیرش دارد؟
اسفندیاری درباره نقش نظام پزشکی در این باره بیان کرد: مساله درمان وظیفه دولت و حاکمیت است. در شرایط فعلی نه پزشک راضی است و نه مردم. چون دولت وظیفه خود را به خوبی انجام نمیدهد. نظام پزشکی باید به عنوان مطالبهگر جدی ورود کند.
او همچنین معتقد است که در سازمان نظام پزشکی شفافیت وجود ندارد و در توضیح بیشتر عنوان کرد: نظام پزشکی بیش از ۳۰۰ هزار عضو دارد و سالانه ۲۰۰ هزار نفر به موقع حق عضویت میدهند. ۱۷۰ هزار پزشک هم دارد که بیش از ۱۰۰ هزار نفر آنها پزشک عمومی هستند. این سوال مطرح است که این حق عضویت و سایر هزینه منجر به چه خدمتی است. لازم است که حسابرسی شفاف در این سازمان صورت بگیرد.
اسفندیاری درباره پاسخ به سوال همشهری آنلاین درباره تدابیر بازگشت به کار پزشکان هم بیان کرد: مساله مهم افزایش ظرفیت پزشکی است و در حالی که مشکل ما پزشک متخصص است نه پزشک عمومی. پزشکان به دنبال تخصص نمیروند چون دستیاری به عنوان شغل قلمداد نمیشود. باید این مساله برای ایجاد انگیزه پزشکان حل شود. مساله معیشت پزشکان هم مهم است چون از راه پزشکی تامین نمیشود و تمایلی به ادامه کار در این حوزه ندارند و کارهای متفرقه انجام میدهند.
کد خبر 986212 منبع: همشهری آنلاین
-
انجام جراحی شگفتانگیز در تهران
-
راز مقاوم شدن دندانهای کودکان | مسواک و نخ دندان کافی نیست
-
راز محبوبترین مکملهای ضد پیری جهان
-
بیماری خاموش کوهنوردان | خطرات نادیده گرفته شده صعود به قله
-
پزشکان را کارگر بازار سرمایه سلامت نکنیم | جذب ماما از علوم انسانی اشتباه است
-
شلیک از زیر زمین؛ تکنولوژی تیربار موشکی سپاه + عکس؛ | چرا تیربار؟ مزایای استراتژیک یک نوآوری زیرزمینی | مکانیزم عملکرد مسلسل بالستیک سپاه
-
حکم رئیس جمهور برای علیرضا دبیر صادر شد
-
استقلال من را بخواهد فورا میآیم | مطمئنم میتوانم شرایط را تغییر بدهم
-
توجیه عجیب و جدید ترامپ برای حمله به ایران
-
ترامپ خطاب به اردوغان : به همسر زیبایت سلام برسان! + فیلم
-
ترامپ باز هم در مقابل یک زن از خود بیخود شد | خانم شما واقعا زیبا هستید
-
ناصر تقوایی درگذشت
-
استقلال من را بخواهد فورا میآیم | مطمئنم میتوانم شرایط را تغییر بدهم
-
شلیک از زیر زمین؛ تکنولوژی تیربار موشکی سپاه + عکس؛ | چرا تیربار؟ مزایای استراتژیک یک نوآوری زیرزمینی | مکانیزم عملکرد مسلسل بالستیک سپاه
-
آزادی «خطرناکترین» اسیر امنیتی اسرائیل + تصاویر | محمود عیسی معروف به «ابوالبراء» کیست؟
-
توجیه عجیب و جدید ترامپ برای حمله به ایران
-
بازیگر یوسف پیامبر: دلم میخواهد زنی که دوستم دارد، خفه ام کند! |من خوش چهره و زیبا هستم اما درونم زیبا نیست؛ برای همین هم…
-
اشکهای نوه کاسبی در مراسم خاکسپاری پدربزرگش + ویدئو
-
یک تیم علیرضا جهانبخش را خواست؛ مقصد غیرمنتظره برای کاپیتان ایران
-
اولین تصاویر از قاتل کارمند دانشگاه تهران+ ویدئو | شوهر زهرا قائمی را ببینید
-
حکم رئیس جمهور برای علیرضا دبیر صادر شد
-
عصبانیت ترامپ به خاطر این عکسش روی مجله تایم | موهایم ناپدید شده و تاجی کوچک روی سرم گذاشتهاند! | این بدترین عکس تمام دوران است
-
داروی ۲۶۰ هزار تومان ایرانی، ۴۹ میلیون در آفریقا! | صنعت داروهای بیوتکنولوژی ایران در آستانه خاموشی
-
چرا دارو در داروخانهها کم شد؟ | رقم بی سابقه مطالبات دارویی
-
چرا صنعت دارو گرفتار کمبود، گرانی، چالشهای ارزی و بیپولی شده است؟