علم بدون عقل عملی، به جهالت می‌انجامد

علم بدون عقل عملی، به جهالت می‌انجامد

قم- مرجع تقلید شیعیلن گفت: بسیاری از افراد از نظر علمی باسوادند، اما در عمل گرفتار جهالت می‌شوند و تصمیم‌گیری‌هایشان بدون تدبیر و دوراندیشی است.

به گزارش خبرگزاری مهر، جلسه هفتگی درس اخلاق آیت‌الله جوادی آملی، در مسجد اعظم قم با حضور اقشار مختلف مردم برگزار شد.

آیت‌الله جوادی آملی در ادامه شرح کلمات قصار نهج‌البلاغه، با اشاره به کلام نورانی ۱۸۱ امیرالمؤمنین (ع) اظهار کرد: حضرت در این حکمت می‌فرماید: «ثَمَرَةُ التَّفْرِیطِ النَّدَامَةُ، وَثَمَرَةُ الْحَزْمِ السَّلَامَةُ»، ثمره تفریط و کوتاهی ندامت است و ثمره حزم و دور اندیشی، سلامت! انسان نباید کاری را بدون اندیشه، تدبیر و دور اندیشی انجام دهد، چرا که رفتار فردی او با جامعه مرتبط است و هر تصمیم شخصی در نظام اجتماعی تأثیرگذار خواهد بود.

وی با تبیین جایگاه عقل نظری و عقل عملی، افزود: عقل نظری مسئول اندیشه‌ورزی و تشخیص حق از باطل است، در حالی که عقل عملی عهده‌دار تصمیم‌گیری و اراده است؛ و این دو دستگاه از هم جدا هستند و تنها روح قوی و نفس انسانی و ایمان الهی است که این قوا را هماهنگ می‌کند تا مسیر زندگی انسان درست پیش برود.

استاد سطوح عالی حوزه ادامه داد: جهاد درونی آن است که انسان، قوا و نیروهای درونی خود را بشناسد، وظیفه‌ی هر یک را بفهمد و آن‌ها را هماهنگ سازد تا تصمیمی درست و عمل صالح از او صادر گردد.

آیت‌الله جوادی آملی عنوان کرد: کارهایی که در حوزه و دانشگاه انجام می‌شود، در حوزه عقل نظری است و هدف آن جهل‌زدایی در برابر علم است؛ اما کار مربیان اخلاق و مصلحان اجتماعی، در قلمرو عقل عملی قرار دارد و به «جهالت‌زدایی» می‌پردازند.

وی تأکید کرد: جهالت، در تصمیم‌گیری‌ها و رفتارهای عملی انسان بروز می‌کند، مانند اداره جامعه و شئون زندگی؛ در حالی‌که جهل، مربوط به ندانستن علمی است.

این مرجع تقلید با اشاره به روایت نورانی «رُبَّ عَالِمٍ قَدْ قَتَلَهُ جَهْلُهُ، وَ عِلْمُهُ مَعَهُ لَا یَنْفَعُهُ»، گفت: بسیاری از افراد از نظر علمی باسوادند، اما در عمل گرفتار جهالت‌اند و در تصمیم‌سازی‌های خود عاقلانه رفتار نمی‌کنند. از این‌رو انسان باید چنان زندگی کند که کارگاه تصمیم‌سازی درونی‌اش بر اساس عقل و تقوا عمل کند و تصمیم‌گیرنده فقط از آن تبعیت نماید؛ علم به تنهایی کافی نیست؛ بسیاری از دانایان در اثر نداشتن عقل عملی و تصمیم‌گیری صحیح، گرفتار جهالت در رفتار می‌شوند.

وی بیان کرد: ثمره‌ی علم زمانی حاصل می‌شود که با عقل عملی پیوند یابد و اندیشه‌ورزی به تصمیم‌سازی و سپس تصمیم‌گیری منتهی گردد.

آیت‌الله جوادی آملی گفت: امیرالمؤمنین (ع) در حکمت ۴۸ نهج‌البلاغه فرمودند: «الظَّفَرُ بِالْحَزْمِ، وَ الْحَزْمُ بِإِجَالَةِ الرَّأْیِ، وَ الرَّأْیُ بِتَحْصِینِ الْأَسْرَارِ»، حزم یا همان دوراندیشی و تدبیر، امری ساده و بدیهی نیست؛ بلکه نیازمند اندیشه سازی و فرآیند تصمیم‌سازی حساب شده است. پیروزی در امور فردی و اجتماعی، زمانی محقق می‌شود که تصمیم‌ها بر پایه‌ی اندیشه‌سازی حساب‌شده، جمع‌آوری و تحلیل آرا باشد و اندیشه صحیح نیز به رازداری و حفظ اسرار است.

وی افزود: تا آرا و دیدگاه‌های مختلف با دقت بررسی و جمع‌بندی نشود، و تا اسرار و اطلاعات مهم در محدوده‌ی اهلش محفوظ نماند، تصمیم‌گیری‌های علنی و شتاب‌زده نه تنها به نتیجه نمی‌رسد، بلکه مایه‌ی زیان و پشیمانی خواهد شد.

آیت‌الله جوادی آملی در پایان یادآور شد: کسی که اهل تفریط باشد و بدون تدبیر اقدام کند جز پشیمانی بهره‌ای نخواهد برد، و آن‌که اهل حزم، دوراندیشی و اندیشه باشد، از سلامت و پیروزی برخوردار خواهد شد.

کد خبر 6623591

  • رفتار و گفتار ما باید طبق آموزه های قرآنی و حق‌مدارانه باشد

  • آیت الله‌جوادی آملی: مجتهدپروری رسالت اصلی حوزه‌های علمیه است

  • روایت یک عمر مجاهدت علمی؛ از پویایی فقه شیعه تا فرهنگ سازی «نسل زد»

  • تلگرام خبرگزاری زیر خبر
  • تلویزیون آن
  • پوستر ویژه المپیاکوس برای مهدی طارمی + عکس

  • دستگیری دو متخلف زنده گیر پرندگان شکاری در پارسیان

  • میدری: ردیف‌های دیگر حداقل مزد به جای حق مسکن کارگری افزایش داشته است

  • پیش دبستانی اجباری؛فرصت یا چالش؟

  • آغاز فروش نقدی پیکاپ دوکابین کاپرا U اتوماتیک با قیمت قطعی وتحویل فوری

  • دومین برداشت اعضای بدن در بیمارستان کنگان انجام شد

  • کتاب «خیلی محرمانه»؛ روایتی خواندنی از زندگی یک مسئول امنیتی

  • کشف پهپاد اسرائیلی در عیتاالشعب و رخنه جدید تل آویو به جنوب لبنان

  • کتاب «قندیل» روایتی مستند از اسارت و تبلیغات گروهک‌های مسلح

  • در جلسه کارگروه آلودگی هوا چه گذشت؟

  • ولی دم «امیر محمد خالقی» امروز از اجرای حکم اعدام گذشت کرد

  • ۳ سارق مسلح سریالی معروف به «باند گنگسترها» اعدام شدند

  • دومین عضو شورای اسلامی شهر کرمانشاه بازداشت شد

  • سامانه بارشی جدید در راه ۷ استان؛ احتمال تخریب محصولات کشاورزی و زراعی

  • «یوز» بالاتر از کمدی‌ها به صدر رسید؛ اکران فیلم پرحاشیه الناز شاکردوست

  • قهرمانی وزنه برداری نباید مسئولان را گول بزند/ اشتباهات باید بررسی شود

  • استاندار کرمان: پنجشنبه ها تا پایان سال جاری در کرمان تعطیل شد

  • نانوایی که به یک سارق مسلح خطرناک تبدیل شد

  • ترکیب نهایی کشتی فرنگی برای بازی‌های کشورهای اسلامی مشخص شد

  • ماجرای تعویق قصاص قاتل «امیر محمد خالقی» پای چوبه دار چه بود؟

  • روزنامه‌های ورزشی سه‌شنبه ۲۲ مهر ۱۴۰۴

    روزنامه‌های ورزشی سه‌شنبه ۲۲ مهر ۱۴۰۴

  • روزنامه‌های اقتصادی سه‌شنبه ۲۲ مهر ۱۴۰۴

    روزنامه‌های اقتصادی سه‌شنبه ۲۲ مهر ۱۴۰۴

  • روزنامه‌های صبح سه‌شنبه ۲۲ مهر ۱۴۰۴

    روزنامه‌های صبح سه‌شنبه ۲۲ مهر ۱۴۰۴

  • مانتو
  • هتل های تهران
  • حرف آخر
  • مهرینو
  • تهران تایمز
  • روزنامه آگاه